"ODZNAKA 40-LECIA POWROTU ZIEM
PÓŁNOCNYCH I ZACHODZNICH DO MACIERZY"

Podczas Ogólnopolskiego Zlotu Przodowników Turystyki Pieszej w Więcborku przekazano uczestnikom informacje o ustanowieniu odznaki, natomiast w czasie prac "zespołu historycznego" przedstawiono i szczegółowo omówiono regulamin nowej odznaki. Odznaka posiadała specjalnie opracowany regulamin, wybito ją w dużym nakładzie w Mennicy Warszawskiej. Miała ona charakter okolicznościowy i funkcjonowała pod nazwą "ODZNAKA 40-LECIA POWROTU ZIEM PÓŁNOCNYCH I ZACHODZNICH DO MACIERZY".
Odznace nadano kształt prostej tarczy kartuszowej.Umieszczono na niej orła ze znakiem rodła na piersi i napisami Śląsk, Pomorze, Ziemia Lubuska, Warmia i Mazury oraz daty 1945 - 1985.
Odznaka ta była w pewnym sensie kontynuacją interdyscyplinarnej trzystopniowej Odznaki Turystycznej Ziem Zachodnich która cieszyła się dużą popularnością na przełomie lat pięćdziesiątych. Nowa odznaka była jednostopniowa przeznaczono ją dla turystów pieszych. Dla szerokiej popularyzacji tekst regulaminu wraz z rysunkiem odznaki umieszczono w miesięczniku "Gościniec". Niezależnie od tego regulamin odznaki wydano jako ulotkę formatu A4. Druk ten ukazał się w kilkutysięcznym nakładzie. Kolportowały go następnie wszystkie jednostki turystyki pieszej za pośrednictwem Wojewódzkich Komisji Turystyki Pieszej.
Zgodnie z przypuszczeniami Prezydium KTP ZG zainteresowanie odznaką okazało się duże. Mimo pewnych utrudnień regulaminowych polegających na tym, że odznakę można było zdobywać wyłącznie na terenach Ziem Odzyskanych - zdobywały ją tysiące turystów. Opracowano szczegółowy załącznik do regulaminu zawierający wykaz terenów na których mogła być zdobywana podczas pieszych wędrówek odznaka.Były to w części lub całości województwa: częstochowskie, elbląskie, gdańskie, gorzowskie, jeleniogórskie, kaliskie, katowickie, koszalińskie, legnickie, leszczyńskie, olsztyńskie, opolskie, pilskie, słupskie, suwalskie, szczecińskie, wałbrzyskie, wrocławskie i zielonogórskie.
Odznakę przyznawały Referaty Weryfikacji OTP na terenie całej Polski. Nakład odznaki choć znaczny został jednak po pewnym czasie wyczerpany. Odznaka ta z pewnością odegrała ważną rolę kierując zainteresowania krajoznawcze turystów ku objętym Jubileuszem a w wielu przypadkach niezbyt często odwiedzanym terenom pełnym cennych obiektów krajoznawczych i pamiątek materialnych dotyczących tematu odznaki.

Opracował Włodzimierz Majdewicz